Hôm nay, xin được dịch một bài viết của nhà kinh tế học Tony Alexander về phân tích và dự đoán lãi suất cho vay có lẽ đã đạt đỉnh.
Chính sách tiền tệ cùa New Zealand thường khá đơn giản để hiểu. Khi Ngân hàng dự trữ (Reserve Bank of New Zealand) muốn giảm tốc độ tăng trưởng kinh tế để kiểm soát lạm phát, họ sẽ tăng Official Cash Rate (OCR), các ngân hàng thương mại sẽ tăng lãi suất cho vay mua nhà, dân vì thế giảm chi tiêu. Khi cầu giảm, các doanh nghiệp sẽ thận trọng hơn trong việc tăng giá thành sản phẩm và dịch vụ. Lạm phát vì thế sẽ giảm.
Nhưng thực tế, đã xảy ra một vài điều khá thú vị trong vòng bảy tuần qua. Vào ngày 22 tháng 2 2023, Ngân hàng Dự trữ tăng OCR của họ lên 0,5 điểm phần trăm, ai cũng nghĩ rằng điều này sẽ dẫn đến sự tăng lãi suất cho vay của các ngân hàng. Tuy nhiên, thục tế không có sự tăng giá nào xảy ra.
Tại sao lại vậy?
Việc không có sự tăng giá lãi suất cho vay có thời hạn (Fixed rates) chúng ta có thể giải thích rằng: việc tăng OCR của ngân hàng dự trữ New Zealand đã được các ngân hàng thương mại dự đoán từ trước, và họ đã bao gồm những kì vọng này vào các gói lãi suất cố định (Fixed rates) cho bạn và tôi Khi những gì diễn ra trong thực tế phù hợp với kì vọng đặt ra, không có gì ngạc nhiên khi lãi suất cố định vẫn giữ nguyên.
Điều đáng ngạc nhiên hơn là các ngân hàng không chọn đẩy lãi suất cho vay thay đổi theo thời gian (floating rates), ngày cả khi OCR tăng. Điều này có lẽ là do mức bán nhà ở ghi nhận ở mức thấp kỷ lục gần đây, dẫn đến tăng trưởng kinh doanh của mảng cho vay mua nhà rất thấp và các ngân hàng đang quan ngại không đạt được mục tiêu doanh số nếu tiếp tục tăng floating rates.
Nhưng bây giờ, kể từ ngày 5 tháng 4, chúng ta có thể thấy những điều thú vị hơn nữa.
Ngân hàng Dự trữ đã tăng OCR thêm 0,5 điểm phần trăm, lên 5,25%. Các ngân hàng có thể tăng hoặc không tăng lãi suất cho vay thay đổi theo thời gian (floating rates) – áp lực cạnh tranh để dành thị phần sẽ quyết định vấn đề này.
Nhưng thì với lãi suất cho vay có thời hạn (fixed rates) thì chúng ta kí vọng điều gì?
Đây là nơi mọi thứ trở nên rất thú vị. Thực tế, thị trường đã sẵn sàng cho việc tăng 0,25 điểm phần trăm cho OCR. Do đó, lý thuyết và dựa trên những gì chúng ta thấy vào tháng 2, chúng ta nên mong đợi một sự tăng giá cho wholesale fixed rates. Và sau đó có thể mong đợi một chuỗi tăng giá lãi suất cho vay có thời hạn (fixed rates). Nhưng liệu điều này có khả thi không?
Thực tế sẽ không phải vậy (sẽ không có sự tăng fixed rates nào cả). Ngân hàng Dự trữ lo lắng về chi phí vay tiền của ngân hàng thương mại đã giảm trong những tuần gần đây, phản ứng với các diễn biến ở nước ngoài. Họ đã rõ ràng bày tỏ lo ngại rằng trong một môi trường nơi các ngân hàng không đáp ứng được mục tiêu doanh số của họ, họ có thể thực sự cắt giảm lãi suất cho vay của họ và chấp nhận các mức lợi nhuận thấp hơn trong một thời gian ngắn.
Do đó, có vẻ như Ngân hàng Dự trữ quyết định tăng lãi suất tiền tệ chính thức thêm 0,5 điểm phần trăm thay vì 0,25 điểm phần trăm như dự đoán, không phải để làm tăng lãi suất cho vay, mà để ngăn chặn chúng giảm xuống. Trên thực tế, điều đó rất dễ dàng để tôi viết vì đó chính xác là điều họ nói!
Tuy nhiên, lãi suất bán buôn (wholesale rates) đã giảm đáng kể kể từ Tuyên bố tháng 2, và điều này có thể gây áp lực giảm lãi suất cho vay. Do đó, việc tăng 50 điểm cơ bản cho OCR được xem là giúp duy trì các lãi suất cho vay hiện tại đối với các doanh nghiệp và hộ gia đình, đồng thời hỗ trợ tăng lãi suất tiền gửi bán lẻ
Vì vậy, những người chuyển sang lãi suất cố định thấp gần 3.5% có cần lo lắng về việc sẽ bị chuyển sang một lãi suất thực sự tồi tệ trong tương lai gần không? Câu trả lời là Không, và điều này phần là do sự tăng lãi suất vào ngày 5 tháng 4 và các bình luận giải thích từ Ngân hàng Dự trữ không cho thấy rằng OCR sẽ tăng cao hơn mức 5.5% được cho là vào tháng 11 năm ngoái.
Trong thực tế, trong khi vào tháng 2, Ngân hàng Dự trữ viết rằng “… điều kiện tiền tệ cần được siết chặt hơn nữa…” thì lần này (tháng 4) thì không có bình luận đó.
Vì vậy, chúng ta có thể đang ở đỉnh lãi suất tiền tệ ngay bây giờ. Chúng ta sẽ thấy ở cuộc đánh giá tiếp theo vào ngày 24 tháng 5 liệu có cần thêm một đợt tăng 0,25% nữa hay không. Có lẽ là không.
Link gốc tiếng Anh tại:
https://www.oneroof.co.nz/news/43367?fbclid=IwAR3YHvpXfGZVa0oWb7fLI2Kmz_4tOfYU0Fg5Adhd9Wp02mFDjeZlFFbdB94
